درجات کلوين چيستند؟
مدتي پيش در يکي از انجمن‌هايي که در ان عضو هستم، يکي از اعضاي انجمن سوالي درباره درجات کلوين پرسيده بود و اينکه چطور تغيير اعداد اين متغير مي‌تواند بر رنگ عکس تاثير بگذارد. پاسخ من در انجمن را مي‌توانيد از آدرس زير مطالعه کنيد. اما اين سوال جرقه‌اي شد تا مطلبي را براي سايت درباره همين موضوع ترجمه کنم. اين مطلب به شکلي ساده و کاربردي اين قابليت جالب را تشريح کرده است. اگر شما هم از Kelvin Scale دوربين‌تان چيزي نمي‌دانيد اين مطلب را مطالعه کنيد.
شايد شما هم تابحال درگير اين مشکل شده باشيد که چطور مي‌توان طراز سفيدي يا White Balance متناسب با موقعيتي را که در آن هستيد انتخاب کنيد. آيا تا بحال فکر نکرديد چطور مي‌توان رنگ زيباي غروب را بدون ويرايش عکس، تنها در خود دوربين تشديد کرده، يا با استفاده از نور موجود يک حس خاص را ايجاد کرد؟
من دو کلمه بيشتر برايتان ندارم: درجات کلوين
درجات کلوين روي بسياري از دوربين‌هاي جديد يافت مي‌شود، اما قابليتي است که از سوي اغلب عکاسان به فراموشي سپرده شده است. اما با استفاده از اين قابليت مي‌توانيد خلاقيت بسيار زيادي در هنگام عکاسي داشته باشيد. محدوده رقمي درجات کلوين بين 2000 تا 10000 تغيير مي‌کند. سردترين تناليته رنگي از 2000 آغاز مي‌شود و ته رنگ آبي بسيار سردي را روي تصوير ايجاد مي‌کند. گرم‌ترين تناليته رنگي به 10000 ختم مي‌شود.. راهنماي زير به شما کمک مي‌کند تا درک بهتري از درجات کلوين و طراز سفيدي داشته باشيد. در حقيقت در اين جدول به شما گفته مي‌شود که در هر يک از موقعيت‌هاي عکاسي چطور مي‌توانيد درجات کلوين دوربين‌تان را تنظيم کنيد:
1000 تا 2000 کلوين نور شمع
2000 تا 3000 کلوين نور لامپ زرد خانگي
3000 تا 4000 کلوين طلوع و غروب خورشيد در آسمان صاف
4000 تا 5000 کلوين نور لامپ فلورسنت
5000 تا 5500 کلوين نور فلاش
5000 تا 6500 کلوين نور طبيعي روز همراه با آسماني صاف و نوراني
6500 تا 8000 کلوين آسمان معتدل با ابرهاي روشن
8000 تا 10000 کلوين سايه يا آسمان ابري
دقيقا همانطور که طراز سفيدي دوربين‌تان با تغيير تناليته عکس، تناليته اضافي نور محيط را جبران مي‌کند، درجات کلوين نيز به شما کمک مي‌کنند تا مناسب‌ترين رنگ را براي تناليته نور عکس‌تان انتخاب کنيد.
اما سوال اين است که چرا بايد به جاي استفاده از تنظيمات طراز سفيدي از درجات کلوين استفاده کرد. اگر نتوانيد با استفاده از طراز سفيدي استاندارد Tungsten تناليته نور يک لامپ خانگي را کنترل کنيد، آنوقت درجات کلوين بسيار کمک‌تان خواهند کرد. همچنين اگر با استفاده از استاندارد Cloudy نتوانيد رنگ طبيعي صورت سوژه‌تان را در هواي ابري بدست آوريد، باز هم درجات کلوين در خدمتتان هستند.
درجات کلوين مي‌توانند براي بهبود رنگ طلوع و غروب خورشيد نيز به کار روند. اين درجات را با گام‌هاي کوچک‌تري نسبت به طراز سفيدي مي‌توانيد تغيير دهيد، بنابراين قدرت خلاقه بيشتري را در اختيارتان مي‌گذارند. سعي کنيد استفاده از آنها را در کنار ديگر تنظيمات مهم دوربين‌تان مثل ديافراگم، سرعت شاتر، و حساسيت دوربين، فراموش نکنيد.
نقش فیلترها در عکاسی
فیلترها در یکایک رشته‌های مختلف عکاسی مصرف کاربردی دارند و بفراخور احتیاج ما در هر سوژه‌ای ممکن است به یکی از انواع فیلترها احتیاج پیدا کنیم.
فیلترها به سه دسته تقسیم می‌شوند: فیلترهای عکاسی سیاه و سفید، فیلترهای مشترک (رنگی و سیاه و سفید) و فیلترهای مخصوص عکاسی رنگی.
1- فیلترهای مورد مصرف در عکاسی سیاه و سفید بیشتر برای بالا بردن کنتراست رنگ آسمان در طبیعت و معماری به رنگهای زرد Y ، نارنجی O ، قرمز R با شدت و ضعف‌های رنگ وجود دارند که فیلترهای زرد باعث خاکستری شدن رنگ آبی آسمان در نتیجه کنتراست بیشتر ابرها خواهد شد.
فیلترهای نارنجی علاوه بر خاصیت فیلتر زرد در هوای مه‌آلود باعث جذاب‌تر شدن مه خواهد شد.
فیلترهای قرمز خواص دو فیلتر فوق را شدیدتر دارا است تا حدی که آسمان را کاملاً سیاه و ابرها را در نتیجه سفید و به تصویر روز حالت شب خواهد داد، در ضمن خاصیت نفوذ در طبقات آلوده هوا را نیز دارد و در عکاسی هوائی بخصوص با فیلم‌های مادون قرمز کاربرد حرفه‌ای و لازمی دارد.
در پرتره سیاه و سفید با فیلتر سبزـ زرد Y.G ، پوست از رنگ سفید شیری تبدیل به خاکستری زیبائی خواهد شد و اگر چنانچه در نور روز و یا در استودیو علاقمند به پرتره‌های کلاسیک هستید حتماً از فیلتر سبز- زرد استفاده کنید.
برای جدا کردن و تفکیک رنگهای متنوع سبز در طبیعت و بخصوص جنگل و درختان در عکاسی با فیلم سیاه و سفید از فیلتر سبز G استفاده کنید، بعضی مواقع برگ‌های روشن و جوان بهاره سفید خواهد شد و عمق و تفکیک قابل توجهی در عکاسی از جنگل بدست خواهید آورد.
یک فیلتر آبی B نیز وجود دارد که در عکاسی ماکرو و میکروسکپ از شدید شدن کنتراست و در سیاهی گم شدن بعضی از نقاط تاریک تصویری جلوگیری می‌کند.
2- فیلترهای مشترک: از نام آن پیدا است که روی رنگها اثری ندارند و فقط به منظور خاص در عکاسی مصرف می‌شوند. مهم‌ترین آنها فیلتر خاکستری یا ND (Natural Density) به غلظت‌های مختلف که فقط از شدت نور می‌کاهد و به شما امکان می‌دهد در هوای خیلی روشن و برفی و سفید بتوانید با دیافراگم‌های خیلی باز هم عکاسی کنید که زمینه‌ی پشت مدل محو شود، با بالا رفتن عدد جلوی ND از یک تا شش دیافراگم می‌توانید نور را کم کنید.
فیلتر پولار PL در عکاسی سیاه و سفید با چرخاندن آن جلوی لنز انعکاسات آب، آسمان و سطوح براق غیر از فلز را در زاویه‌ی خاصی رفع می‌کند.
فیلتر ماوراء بنفش یا (UV) از دو رنگ شدن آسمان در عکاسی سیاه و سفید مخصوصاً در ارتفاعات جلوگیری می‌کند، به عنوان فیلتر محافظ لنز هم می‌توان از آن استفاده کرد.
فیلترهای حالت دهنده یا (Effect) که در انواع مختلف مه‌آلود‌کننده تصویر، محو کننده حاشیه تصویر، تکرار کننده تصویر به صورت لانه زنبوری سه تائی، پنج‌تائی و بیشتر و یا تکرار عمودی تصاویر بصورت واضح یا کشیده‌شده که حالت حرکت در تصویر بوجود می‌آورد. فیلتر ستاره (Star) که مراکز نوری در تصویر شعاع نوری دو، چهار، شش و هشت‌تایی بوجود می‌آورد و دیگر فیلترهای مشابه آنقدر متنوع و بسیارند دقت کنید به بیماری فیلتربازی گرفتار نشوید وگرنه از عکاسی معمولی و تمیز و حرفه‌ای دور می‌شوید.
3- فیلترهای رنگی: با توجه به اینکه فیلم‌های رنگی موجود در بازار بر مبنای نور روز با درجه‌ی رنگ، 5500K- Kelvin و مبنای نور مصنوعیTungstan ، 3200K ساخته شده‌اند حال اگر در ساعات روز با هوای مختلف ابری، غروب، کوهستان و ارتفاعات و کویر و غیره برخورد کنید مسلماً زیاد یا کم بودن کلوین در صحنه‌ی شما رنگها بصورت واقعی روی فیلم‌های نور روز Daylight منعکس نمی‌شود و یا در عکاسی با نور منابع مصنوعی لامپ معمولی، شمع، مهتابی، کبریت، جوش اکسیژن و غیره مسلماً تغییر رنگ خواهید داشت.
دسترسی به فیلترهای تغییر دهنده کلوین سبب خواهد شد در نورهای غیر استاندارد به رنگهای واقعی نزدیک شود.
فیلترهای سری 82 با شدت‌های مختلف D, C, B, A که آبی رنگ است باعث بالارفتن کلوین خواهد شد و مثلاً اگر در غروب با نور خورشید پرتره بیاندازید از زردچوبه‌ای شدن پوست صورت جلوگیری می‌کند یا سری فیلترهای 81 با شدت‌های مختلف D, C, B, A که صورتی رنگ هستند در زمانیکه بعلت ابری و بارانی بودن هوا یا فلاش غیر استاندارد که پوست صورت مهتابی و پریده‌رنگ می‌شود و یا سفیدی چشم آبی‌رنگ می‌شود و همچنین اگر با لامپ‌های معمولی یا ولت‌های مختلف در منزل عکاسی کنید از زرد- قرمز شدن تمام صحنه‌ی شما جلوگیری می‌کند. فیلتر 80 با شدت‌های B, A برای تبدیل فیلم‌های نور روز برای عکاسی با نورهای مصنوعی، رنگ فیلتر سرمه‌ای است. فیلتر 85 با شدت‌های C, B, A برای تبدیل فیلم‌های نور مصنوعی با نور روز یا فلاش رنگ فیلتر قهوه‌ای است.
هم چنین فیلترهای نصفه‌ی یک رنگ یا دورنگ با چرخاندن جلوی لنز قسمتی از تصویر که لازم می‌دانید شدت رنگ را توسط فیلتر نیمه رنگی بالا می‌برد.
از نظر طرز قرار گرفتن فیلترها جلوی لنز هم بصورت پیچی وجود دارد که فیلتر جلوی لنز پیچ می‌شود. اشکال این نوع فیلترها این است که اگر قطر دهانه‌ی لنزهای شما متفاوت باشند باید چند کیلو فیلتر بخرید و برای هر لنز خود یک سری فیلتر لازم دارید.
ولی فیلترهای ژلاتینی یا شیشه‌ای بصورت چهارگوش وجود دارد که داخل جافیلتری مخصوصی که برای این کار ساخته‌اند وارد می‌شود و این جا فیلتری ضمیمه آفتابگیر جلوی لنز پیچ می‌شود، مخصوصاً اگر چند فیلتر را لازم باشد با هم در عکاسی بکار ببرید این جافیلترها بمراتب بهتر و اقتصادی‌تر است، فقط باید دقت کنید چرب و خاک‌آلود نشوند چون هنگام تمیز کردن، خطر خراش برداشتن وجود دارد در ضمن باید مواظب باشید موقع عکاسی کاملاً صاف و چسبیده به لنز شما قرار بگیرند وگرنه خطر محو شدن یا انعکاس و شکست نور در تصویر شما خواهد داشت.
شناخت و استفاده بموقع و صحیح از فیلتر از طریق تجربه و شناخت صحنه و تصویر شما و اینکه کاملاً بدانید در نوع عکاسی رنگی یا سیاه و سفید چه موقع و چرا؟ فیلتر را لازم دارید و چه تغییری در تصویر شما خواهد داد. هر چه تجسم شما با دانش و تجربه بیشتر توام شود استفاده شما از فیلتر با معنی و منطقی خواهد بود و مسلماً به زیباتر شدن و خلاقیت تصویری شما کمک خواهد کرد.
کم کردن انعکاس نور خورشید به سطح آب و نمایش امواج یا تیره کردن سطح آب توسط فیلتر پولار عملی است، این شمائید که باید تصمیم بگیرید که انعکاسی را از بین ببرید یا شدیدتر کنید. یا اینکه قله‌های متعدد کوه‌ها که از لابلای مه یا ابرها بصورت مه‌آلود و روشن خیلی ضعیف دیده می‌شوند. این شمائید که باید تصمیم بگیرید که مه و روشنی و کم بودن کنتراست را نشان بدهید یا برعکس توسط فیلتر صحنه را کنتراست‌تر کنید.
یا اینکه مثلاً ذرات براق سطح آب که از تابش خورشید بوجود آمده شما باید تصمیم بگیرید این نقاط شعاع نوری با شکست نور رنگ قوس و قزحی داشته باشند یا خیر؟
شدت بخشیدن به نرم‌تر شدن یا کم کنتراست‌تر شدن مدل شما که با لباس سراپا سفید در کنار دریا در هوای مه‌آلود در باد می‌دود و رویای روح شباهت خواهد کرد دست شماست.
از سفید در سفید تا طبیعی و از طبیعی تا کنتراست‌تر کردن به دیدگاه تصمیم شما بستگی دارد. این شامل عکاسی در استودیو از انسان، اشیاء، گل‌ها و یا جواهرات و اجناس مات و براق مختلف که آنها را با انعکاس شدید نور یا بدون انعکاس نیز از قبل تصمیم بگیرید و اگر شک دارید هر دو نوع را عکاسی کنید تا برای دفعات بعد تجربه شود کدام جذاب‌تر است.